 |
| Lenin |
LENİN, Vladimir İliç Ulyanov (1870-1924). - 22 Nisan 1870'te, Sibirya'nın Simbirsk kasabasında doğdu. Daha 1885'te Kapital'i, Marx'ı okuyup öğrenmeye ve militanlığa başladı. İlk kez, 1887'de hapsedildi. Ağabeyi, çar Aleksandr'a karşı bir suikaste katıldığı için kurşuna dizildi. 1891'de hukuk öğrenimini bitirdi. İşçi ve köylü sınıfının kurtuluş savaşımına başladı. Tutuklandı. Sibirya'ya sürüldü, serbest bırakıldı ve hemen arkasından yeniden tutuklandı. 1900'de ülke dışına, Zürih, Londra ve Cenevre'ye gitti. Ama, "Rusya'da kalanlardan çok az kimse Rus yaşamına Lenin kadar sıkı sıkıya içten bağlıydı." (Stalin). Bolşevik Partisini kurdu. 1905'te ezilen, ama Lenin'in dersler çıkardığı birinci devrim. Yeniden yurdundan ayrıldı ve oldukça uzun bir zaman Paris'te yaşadı ( 1908-1912). Ancak 1917'de "Bolşevik Partisinin her an iktidarı üstlenmeye hazır olduğunu" açıklamak üzere ülkesine döndü. Kerenski'nin Geçici Hükümetine karşı savaşım verdi. 26 Ekim akşamı, Geçici Hükümetin merkezi Kışlık Saray, saldırıyla elegeçirildi. Lenin artık, "Sosyalist toplumu kurmaya başlıyoruz." diyecektir. O günden sonra, Lenin, kendini, bütünüyle ülkesini sosyalist bir ülke haline getirmeye adadı. Duraksamasız bir çalışmayla yıpranan Lenin, 21 Ocak 1924'te, ellidört yaşında iken öldü.
Lenin, militan uğraşlarına, sonra da devlet adamlığı uğraşlarına karşın, bir an olsun marksist tezlerin yetkinleşmesine katkıda bulunmaktan geri kalmadı, o ölçüde ki, bugün diyalektik materyalizm, marksizm-leninizm diye anılmaktadır. Bu açıdan en önemli yapıtı kuşkusuz: Emperyalizm, Kapitalizmin En Yüksek Aşaması'dır (1917). Gene tarihsel materyalizmin pratiğe ilişkin siyasal sorunlara uygulanması bakımından aynı derecede önemli yapıtı, Sol Komünizm, Bir Çocukluk Hastalığı'dır (1920). Felsefe yapıtları arasında Materyalizm ve Ampiryokritisizm (1908), Felsefe Notları, Devlet ve Devrim (1917) ilk sırayı tutar. Toplu Yapıtlar, 45 ciltte toplanmıştır.
