9 Aralık 2013 Pazartesi

Demokritos

DEMOKRİTOS (Abderalı) (İÖ yaklaşık 460-370). - Yunan filozofu, antikçağın en büyük materyalisti. Ona göre, gerçek olarak yalnız atomlar ve boşluk vardır. Atomlar, son derece küçük, bölünmez, biçimleri, büyüklükleri ve durumları farklı ve sürekli hareket halinde ilk öğelerdir. Nesneler, atomların düzenlenmesinden doğarlar. Demokritos, ruhun da maddi olduğunu ve her şey gibi, onun da, atomlardan (ötekilerden daha ince olan atomlardan) oluşmuş olduğunu iddia eder. Öte yandan, ona göre, şeylerin nitelikleri (renkleri, kokuları vb.) salt özneldir ve bizim duyularımızın yanılsamalarıdır. Gerçek ve nesnel dünya, bu gibi nitelikleri içermez ve aklın görevi, atomların kendilerini bulmak için, bu nitelikleri soyutlamak olmalıdır.

Demokritos'ta, duyuların verdikleri "niteliklerin" öznel temel özelliği ile aklın kavradığı, tasarladığı, atomların gerçek ya da nesnel dünyası arasındaki çelişki, materyalist diyalektiğin bilgi sorununu ilk ilkel biçimiyle, ortaya koymaktadır. Demokritos'un atomlar teorisi, atom biliminin (atomistik) dahice bir önsezisidir.